Thông tin chính thức, Giáo hội Công giáo Việt Nam có giáo phận thứ 27, theo đó Giáo Phận Hà Tĩnh được thành lập trên cơ sở tách ra từ Giáo phận Vinh. Ngày 22-12-2018, Phòng báo chí Tòa Thánh thông báo: thành lập Giáo Phận Hà Tĩnh và bổ nhiệm Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, dòng Đa Minh làm Giám mục tiên khởi của Hà Tĩnh. Cùng với quyết định trên đây, bổ nhiệm Đức Cha Anphongsô Nguyễn Hữu Long, thuộc Tu Đoàn Xuân Bích làm Tân Giám mục chính tòa Giáo phận Vinh.
Về địa giới và nhân sự sau khi phân chia, một nguồn tin từ Tòa Tổng giáo mục Giáo phận Vinh cho hay: “Giáo Phận tân lập Hà Tĩnh thuộc Giáo Tỉnh Hà Nội và gồm có tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình, với bổn mạng là Đức Maria Mẹ Thiên Chúa. Tòa giám mục và Nhà thờ chính tòa của giáo phận này tọa lạc tại Văn Hạnh, tỉnh Hà Tĩnh.
Theo thống kê năm 2014 được Phòng Báo Chí công bố hôm qua, sau khi phân chia, thì Giáo phận Vinh còn 16.499 cây số vuông với số tín hữu Công Giáo là 281.934 người trên tổng số 3.065.300 dân cư. Giáo phận Vinh còn 93 giáo xứ với 126 LM, 26 tu huynh, 721 nữ tu và 60 chủng sinh.
Giáo phận tân lập Hà Tĩnh nhỏ hơn, rộng 14.091 cây số vuông với 241.112 tín hữu Công Giáo trong tổng số 2.153.300 dân cư, với 96 giáo xứ, 93 LM, 19 tu huynh, 188 nữ tu và 56 chủng sinh.
Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp năm nay 73 tuổi, sinh ngày 2-2-1945 và coi sóc giáo phận Vinh từ 8 năm nay (từ năm 2010). Đức Cha Anphongso Nguyễn Hữu Long năm nay 65 tuổi, sinh ngày 25-1-1953 và làm GM Phụ tá Hưng Hóa từ 5 năm nay (2013) (Rei 22-12-2018)”.
Trước khi thành lập Giáo phận Vinh là giáo phận có diện tích lớn thứ hai (sau Tổng Giáo phận TP Hồ Chí Minh) và có dân số đứng thứ 3 (sau Tổng giáo phận TP HCM và giáo phận Xuân Lộc). Là giáo phận trải dài trên địa bàn 3 tỉnh, do đó đã ảnh hưởng không nhỏ tới công việc mục vụ, quản lý điều hành GP Vinh. Đặc biệt, với tuổi đời khá cao (năm nay đã 73, theo luật giáo hội thì Giám mục Nguyễn Thái Hợp còn 2 năm trên cương vị Giám mục trước khi nghỉ hưu) nên với nhiều đông đảo giáo xứ, nhiều nhân danh trở thành trở ngại chính cho Giám mục này trong công việc mục vụ.
Là người có nhiều kinh nghiệm, đã trải qua hơn 8 năm mục vụ tại Giáo phận Vinh nên, Tòa thánh đã tin tưởng để Giám mục Nguyễn Thái Hợp chính thức làm Giám mục Giáo phận Hà Tĩnh để xây dựng những tiền đề cần thiết cho Giáo phận này khi mới tách lập.
Trước tình hình đó, theo đề nghị của Hội đồng Giám mục Việt Nam và Giám mục Giáo phận Vinh thì việc chia tách đã được thực hiện. Để phục vụ cho việc chia tách, đã từ khá lâu Giáo phận Vinh đã chủ động tái thiết Văn phòng đại diện Giáo phận Vinh tại Hà Tĩnh, trụ sở đặt tại Giáo xứ Văn Hạnh, xã Thạch Trung, TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh. Mới đây Giáo phận Vinh tiếp tục có đề nghị được cấp thêm 10.000 m2 phục vụ việc mở rộng và xây dựng một số hạng mục liên quan. Ngoài ra, mới đây Giáo phận Vinh cũng đã có đợt thuyên chuyển, bổ nhiệm lớn với 73 vị trí. Các linh mục quê Nghệ An sẽ được chuyển về Nghệ An và các Linh mục quê Hà Tĩnh, Quảng Bình sẽ được bố trí mục vụ tại Quảng Bình.
Việc Giám mục Nguyễn Thái Hợp chuyển về làm Giám mục tại Giáp phận mới – Giáp phận Hà Tĩnh thì rõ ràng có nhiều nước cờ trong bước đi của Giám mục Nguyễn Thái Hợp. Có thể đây là nơi an toàn trong 2 năm làm giám mục trước khi nghỉ hưu hoặc cũng có thể là lý do để Giám mục Nguyễn Thái Hợp xin kéo dài thời gian làm giáo mục của mình với lý do là Giáo phận Hà Tĩnh mới thành lập.
Với còn 2 năm công tác nghỉ hưu nữa thì rõ ràng với việc linh mục Nguyễn Thái Hợp chuyển về làm Tổng giám mục giáo phận Hà Tĩnh rõ ràng miền đất Hà Tĩnh được sự báo là không hề yên ả trong những ngày tháng sắp tới.
Theo NCĐM
