Kỳ 7: Trương Minh Đức – Kẻ có bề dày hoạt động chống phá chính quyền
Nguyễn Trung Trực sinh năm 1974 quê ở Thanh Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình. Năm 1989, Trực cùng một số người thân vượt biển đến tị nạn ở Hồng Công. Từ năm 1990 đến năm 1997, Trực đã sống qua 5 trại tị nạn. Trong khoảng thời gian này, Trực lấy vợ và học tiếng Anh để làm thông dịch viên cho trại. Đến năm 1997, vì không đủ điều kiện nhập cư, Trực và gia đình bị chính quyền Hồng Công buộc hồi hương về Việt Nam. Trở về Quảng Bình, Trực không sống ở Cồn Sẻ mà sang Thanh Trạch làm nghề chài lưới.
Nguyễn Trung Trực
Năm 2003, Nguyễn Trung Trực xuất khẩu lao động sang Malaysia. Năm 2005, do công ty bị phá sản, Trực đến Kurla Lumpur làm lao động tự do. Tại đây, Trực không tìm được việc làm và tham gia Cộng đoàn Công giáo Việt Nam ở Malaysia. Tháng 9/2009, tại nhà thờ Sauson, Trực gặp Vũ Quang Thuận, một thành viên của Phong trào Chấn hưng Nước Việt, được sáng lập bởi Lê Thăng Long và Trần Huỳnh Duy Thức. Trực giúp ông Thuận tiếp cận với cộng đồng người Việt xuất khẩu lao động ở Malaysia, để phát triển phong trào biểu tình, bãi công trong cộng đồng này. Không lâu sau cuộc gặp, Vũ Quang Thuận phong cho Nguyễn Trung Trực làm Phó Chủ tịch Phong trào Chấn hưng Nước Việt phụ trách khu vực Đông Nam Á.
Ngày 31/12/2010, Trực và một số thành viên khác của Phong trào Chấn hưng Nước Việt bị cảnh sát Malaysia bắt giam vị bị tình nghi liên quan đến vụ đánh bom tháp đôi của Vũ Quang Thuận. Sau đó, tòa chuyển sang truy tố vì tội không có giấy tờ tùy thân. Ngày 30/9/2012, Trực bị trục xuất khỏi Malaysia.
Sau khi hồi hương, Trực trở về Thanh Trạch tiếp tục nghề đánh cá. Trong khoảng thời gian này, Trực tiếp tục làm cho các tổ chức chính trị đối lập. Trực giúp các tổ chức này mở các khóa huấn luyện, tuyển mộ online. Tháng 8/2015, Trực được Nguyễn Trung Tôn kết nạp vào Hội Anh em dân chủ (Hội AEDC). Nguyễn Trung Trực thăng tiến chức vụ trong Hội AEDC nhanh như trong thời gian tham gia Phong trào Chấn hưng Nước Việt. Tháng 12/2015, Nguyễn Văn Đài bị bắt, chỉ bốn tháng sau, Trực đã trở thành người phát ngôn của Hội AEDC.
Sau khi gia nhập, Nguyễn Trung Trực hoạt động một cách tích cực để phát triển lực lượng và mở rộng mối quan hệ của Hội AEDC tại địa bàn miền Trung. Tháng 10/2015, Nguyễn Trung Trực, Trần Đức Thạch và Nguyễn Trung Tôn đã họp tại nhà riêng Lê Đình Lượng tại Nghệ An để lên kế hoạch thành lập chi hội Nghệ An của Hội Cựu tù nhân lương tâm. Sau đó, tại giáo xứ Bột Đà, số này đã bầu ra Ban Chấp hành của chi hội, trước sự chứng kiến của linh mục Đinh Công Thuận, quản xứ. Theo đó, Trần Đức Thạch giữ chức Chi hội trưởng, Đậu Văn Dương giữ chức Chi hội phó 1, Hồ Văn Oanh giữ chức Chi hội phó 2, Thái Văn Dung giữ chức Chi hội phó dự khuyết, Đinh Công Đoàn giữ vai trò chỉ đạo và ủng hộ tinh thần, Lê Đình Lượng làm cố vấn và phụ trách tài chính. Tài chính của chi hội do Nguyễn Trung Tôn cấp cho Lê Đình Lượng quản lý, chi tiêu.
Tháng 5/2016, trong vai trò Trưởng ban điều hành chi hội miền Trung của Hội AEDC, Nguyễn Trung Trực bắt đầu quen biết và tiếp cận Trần Thị Xuân ở Thạch Hà, Hà Tĩnh thông qua Internet. Chỉ hai tháng sau khi gia nhập Hội AEDC, Trần Thị Xuân đã được bầu làm Phó Ban Điều hành của chi hội. Sau khi bị bắt vào tháng 10/2017, Xuân khai rằng đã nhận của Hội AEDC 170 triệu đ để phát triển tổ chức.
Là giáo dân có gốc gác ở giáo xứ Cồn Sẻ, Quảng Lộc, thị xã Ba Đồn, Nguyễn Trung Trực giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cấu kết, thành lập “liên minh ma quỷ” giữa tổ chức Việt Tân và Hội AEDC với Giáo phận Vinh. Thông qua sự cấu kết này, từ tháng 7/2016 – tháng 4/2017, tại 3 tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh và Nghệ An, “liên minh ma quỷ” liên tục tổ chức cho giáo dân tiến hành các cuộc biểu tình lớn. Những người tham gia biểu tình tuyên bố rằng họ biểu tình để đánh đuổi Tập đoàn Formosa do đã gây sự cố ô nhiễm môi trường biển làm hải sản chết hàng loạt. Tuy nhiên, các tài liệu, chứng cứ mà cơ quan Công an thu thập được cho thấy các thế lực tổ chức biểu tình phản đối Formosa chỉ là cái cớ, mục đích sâu xa là nhằm bạo loạn, gây bất ổn định tình hình ANTT tại miền Trung, đồng thời phát triển lực lượng, phô trương thanh thế và chuẩn bị cho một kịch bản “cách mạng đường phố” khi có điều kiện.
Phong trào biểu tình này khởi đầu vào ngày 4/7/2016, khi 24 tổ chức chính trị đối lập tại Việt Nam cùng ký vào một bản tuyên bố chung, để lên án thái độ của chính quyền Việt Nam trong vụ Formosa. Cuối bản tuyên bố chung nêu trên, các tổ chức đồng ký tên đưa ra một lời kêu gọi bao gồm bốn điều: mặc áo có “biểu tượng cá chết” ra đường, biểu tình phản đối, tổ chức các đoàn từ thiện hỗ trợ ngư dân chịu thiệt hại, và tổ chức kiện Formosa.
Ngày 7/7/2016, tại một số giáo xứ vùng nam thị xã Ba Đồn bắt đầu diễn ra các cuộc biểu tình. Ở giáo xứ Cồn Sẻ, 3.000 giáo dân đã biểu tình phản đối Formosa theo lời kêu gọi của linh mục Hoàng Anh Ngợi, quản xứ. Cuộc biểu tình đã được tổ chức và có sự liên kết với các giáo xứ trong vùng, vì tại thời điểm này cả giáo xứ Cồn Sẻ chỉ có 3.640 giáo dân. Một số người dân Công giáo tham gia cuộc biểu tình đã mặc áo có “biểu tượng cá chết”, theo đúng lời kêu gọi của 24 tổ chức chính trị đối lập. Trong ba thế lực cùng tổ chức các hoạt động biểu tình, Việt Tân là thế lực đã thiết kế, in và phát mẫu áo này. Vì màu của mẫu áo trùng với màu biểu tượng của Việt Tân và in, phát áo phông mang các biểu tượng tuyên truyền chính trị là một hoạt động quen thuộc của tổ chức khủng bố này.
Giáo dân ở xứ Cồn Sẻ mặc áo có “biểu tượng cá chết” trong cuộc biểu tình ngày 7/7/ 2016
Vai trò của Nguyễn Trung Trực nói riêng và HAEDC nói chung trong cuộc biểu tình ngày 7/7/2016 là không thể phủ nhận. Ngoài ra còn có Mai Văn Tám, một thành viên Hội AEDC thường làm việc chung và xuất hiện cùng Trực trong các sự kiện. Trực cũng là người đầu tiên quay phim cuộc biểu tình này rồi đăng các clip lên trang facebook cá nhân Triệu con tim, Tám Mai gia. Trực đã móc nối, phối hợp với linh mục cực đoan giáo xứ Cồn Sẻ là linh mục Hoàng Anh Ngợi, hiện là quản nhiệm chuẩn Giáo xứ Vĩnh Luật, Hà Tĩnh và Nguyễn Thanh Tịnh, nguyên Phó Chánh văn phòng Tòa Giám mục Giáo phận Vinh, hiện là quản xứ Cồn Sẻ tổ chức các cuộc biểu tình, bạo loạn thời gian qua. Có thể khẳng định rằng chính Trực đã có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tổ chức phong trào biểu tình của giáo dân chống Formosa kể từ khi sự cố môi trường biển xảy ra.
Ngày 4/8/2017, Nguyễn Trung Trực bị bắt để điều tra về tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, theo điều 79 Bộ Luật Hình sự. Sau khi Nguyễn Trung Trực bị bắt, website của Hội AEDC ngừng đăng tải nội dung mới.
Võ Thắng
