Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cảnh báo thảm họa hạt nhân tương tự Chernobyl ở Ukraine, trong khi LHQ kêu gọi phi quân sự hóa nhà máy Zaporizhzhia.
“Chúng tôi rất lo lắng. Chúng tôi không muốn có một Chernobyl khác”, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói trong họp báo ở thành phố Lviv, miền đông Ukraine ngày 18/8, sau cuộc hội đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres.
Ông Erdogan cũng đảm bảo với lãnh đạo Ukraine rằng Ankara là đồng minh vững chắc của Kiev. “Trong khi tiếp tục nỗ lực tìm giải pháp, chúng tôi vẫn đứng về phía những người bạn Ukraine”, ông nói.
Trong khi đó, Tổng thư ký Guterres bày tỏ”quan ngại sâu sắc” tình hình tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và cho rằng khu vực này phải được phi quân sự hóa. “Phải nói rằng bất kỳ thiệt hại tiềm tàng nào đối với Zaporizhzhia đều là tự sát”, ông cho hay.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (trái), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy (giữa) và Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres tại cuộc họp báo chung sau hội đàm ở Lviv ngày 18/8. Ảnh: AFP.
Đây không phải lần đầu tiên ông Guterres đề nghị phi quân sự hóa nhà máy Zaporizhzhia. Nga hôm 18/8 bác đề xuất, cho rằng ý kiến này “không thể chấp nhận được”.
Người đứng đầu LHQ cũng kêu gọi rút toàn bộ thiết bị quân sự và binh sĩ khỏi nhà máy.
“Cơ sở này không nên được sử dụng như một phần của bất kỳ hoạt động quân sự nào. Thay vào đó, cần có thỏa thuận để tái lập cơ sở hạ tầng dân sự thuần túy của Zaporizhzhia và đảm bảo an toàn cho khu vực”, ông Guterres nhấn mạnh.
Giao tranh những tuần gần đây tập trung xung quanh khu vực phía nam Zaporizhzhia và cơ sở hạt nhân ở đó. Phát biểu sau hội đàm, Tổng thống Zelensky kêu gọi LHQ đảm bảo an ninh tại nhà máy.
“LHQ phải đảm bảo an ninh cho đối tượng chiến lược này, phi quân sự hóa và giải phóng hoàn toàn nhà máy khỏi quân đội Nga”, ông nói, đồng thời cáo buộc Nga tấn công “có chủ ý” vào cơ sở này.
Nga kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia từ hồi tháng 3, nhưng cơ sở này vẫn do nhân viên kỹ thuật Ukraine vận hành. Nhà máy này có 6 lò phản ứng lớn, có khả năng cung cấp điện cho 4 triệu hộ gia đình. Nhà điều hành Ukraine cáo buộc lực lượng Nga chuẩn bị kết nối cơ sở với lưới điện bán đảo Crimea.
Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc pháo binh Ukraine đang có kế hoạch bắn phá khu vực nhà máy Zaporizhzhia từ các trận địa ở thành phố Nikopol bên kia sông Dnepro, trong khi tình báo quân sự Ukraine ngày 13/8 cảnh báo Nga “chuẩn bị một đợt khiêu khích mới” ở nhà máy Zaporizhzhia, cáo buộc quân đội Nga bố trí pháo tự hành ở thị trấn gần đó và ngụy tạo bằng chứng để đổ lỗi cho lực lượng của Kiev tấn công nhà máy.
Tư lệnh Lực lượng Phòng hóa, sinh học và hạt nhân Nga Igor Kirillov hôm 18/8 cho biết nếu những vụ pháo kích tiếp diễn, Nga có thể xem xét phương án ngừng vận hành lò phản ứng số 5 và 6, khiến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia phải đóng cửa.
Vị trí nhà máy hạt nhân Zaporizhzhya. Đồ họa: Washington Post.
Huyền Lê (Theo AFP)
