Đại dịch Covid-19 khiến cuộc sống của cả thế giới đảo lộn, giao thương bị hạn chế, những chuyến bay trở nên hiếm hoi và đắt đỏ, kéo theo nạn cò mồi trục lợi, đi ngược lại với chủ trương nhân đạo của Chính phủ. Và các phần tử cơ hội, phản động ngay lập tức coi đây là một cái cớ không thể tốt hơn để chỉ trích Việt Nam.
Blogger Điếu Cày dẫn lại một bài báo trên BBC Tiếng Việt mô tả về cái mà họ gọi là “làm giàu từ những chuyến bay giải cứu công dân”. Lý lẽ mà họ nhắc đến là ai muốn bay về Việt Nam trong thời kỳ dịch phải đăng ký thông qua Đại sứ quán chờ xét duyệt và nếu được về thì phải trả chi phí cao gấp hàng chục lần bình thường. Họ lờ đi tính nhân đạo thông qua những nỗ lực giải cứu công dân. Họ cũng lờ đi thực tế của việc chi phí cao do hoàn cảnh đại dịch và một số trường hợp là do các đối tượng cò mồi trục lợi, hoàn toàn không liên quan đến Nhà nước. Suốt bài viết ta chỉ thấy những dẫn chứng mập mờ, thiếu thông tin, mang nặng tính suy đoán và không có đủ căn cứ thuyết phục chỉ cốt để đổ lỗi, gây kích động và chia rẽ.
Phải thừa nhận với nhiều kiều bào ở nước ngoài, để có một chỗ trên chuyến bay về Việt Nam giữa thời dịch bệnh là không hề đơn giản. Điều này diễn ra với cả thế giới chứ không riêng gì Việt Nam. Tại Mỹ vào tháng 11 vừa qua, người ta chứng kiến những cuộc hội ngộ đẫm nước mắt ở sân bay sau gần 2 năm kể từ thời điểm Mỹ áp lệnh cấm nhập cảnh do đại dịch Covid-19 từ đầu năm 2020. Trong hoàn cảnh đó, ta thấy những trường hợp xa người thân không kịp về quê hương mà BBC kể ra chỉ là những lát cắt đời thường rất nhỏ. Đó không phải là sự thiệt thòi của riêng ai, mà là bối cảnh chung tất cả cùng phải gánh chịu.
Về chi phí của các chuyến bay giải cứu cũng đã được các hãng hàng không công khai đầy đủ trên các cơ quan báo chí. Vietnam Airlines cho biết mỗi chuyến bay giải cứu người Việt về nước có thể lên đến 10 tỉ đồng/chuyến. Chi phí này cao hơn nhiều so với chuyến bay thương mại thông thường do các chuyến bay giải cứu phải lắp đặt thêm nhiều thiết bị y tế hỗ trợ bệnh nhân như máy lọc không khí, máy thở, giường bệnh dã chiến… Chi phí thuê luật sư, đối tác tư vấn làm dịch vụ xin cấp phép bay, có chuyến hãng phải chi tới 700 triệu đồng (khoảng 30.000 USD). Mỗi chuyến bay từ Mỹ về, hãng cũng phải chi trả hơn 1,4 tỉ đồng cho phục vụ mặt đất, gần 2,2 tỉ đồng phí nhiên liệu và nhiều chi phí khác. Chưa kể, toàn bộ chiều đi giải cứu là máy bay trống do không khai thác thương mại, chỉ thu tiền vé 1 chiều bay về Việt Nam. Nhân lực trở về phải cách ly 14 ngày, một số máy bay sau khi về phải ngừng hoạt động 2-3 ngày để khử trùng, bảo dưỡng…
Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận thêm một thực tế đau xót là hiện nay có tình trạng cò mồi trung gian để trục lợi. Do nhu cầu được để lên được các chuyến bay nhân đạo ngày một tăng cao. Trong khi đó nhân lực của các cơ hữu trách nước ngoài thì có hạn, dẫn đến việc nhiều người dân đăng ký chuyến bay cứu trợ nhưng vẫn phải chờ đợi rất lâu. Và trong bối cảnh này, bắt đầu xuất hiện những cá nhân, nhóm, tổ chức có hành vi thể hiện dấu hiệu lợi dụng việc đăng ký chuyến bay cứu trợ của Chính phủ. Tự đặt ra yêu cầu người Việt Nam bỏ ra từ 5000 USD, 7000 USD, 9000 USD. Thậm chí, lên đến 20.000 USD để được về nước.
Và hậu quả từ những hành vi trục lợi đó là nhiều du học sinh hoặc kiều bào ít điều kiện ở nước ngoài không thể về nước, một số người đủ khả năng chi trả thì chấp nhận nhưng không khỏi khó chịu vì phải bỏ ra chi phí quá lớn. Ở đâu có lợi ích, thì ở đó có những người trục lợi, người Việt Nam có một từ để mô tả những người này là “cò mồi”. Chúng ta từng chứng kiến câu chuyện xảy ra với các nước khác hồi năm 2020, khi mà khẩu trang và các vật tư y tế chống dịch bị khan hiếm, nhiều kẻ cò mồi hoặc các công ty trục lợi rao bán những chiếc khẩu trang không đủ chất lượng, với chi phí cao ngất ngưởng. Trục lợi trước khó khăn của người khác đã là không thể chấp nhận, trục lợi trong dịch bệnh thì càng đáng lên án. Việc tự ý đứng ra thu phí cao để trục lợi kiều bào muốn về nước không những đi ngược với tinh thần giải cứu đồng bào của Chính phủ, mà còn tiếp tay cho những kẻ cơ hội bôi nhọ danh dự của đất nước, kích động gây chia rẽ khối đại đoàn kết chung của dân tộc.
Hiện nay, Chính phủ đã có lộ trình đón khách quốc tế, và theo đó kiều bào hồi hương cũng sẽ dễ dàng hơn và hi vọng là nạn cò mồi trung gian trục lợi sẽ bị dẹp bỏ hoàn toàn. Đó là những đối tượng đáng bị lên án và xét xử nếu có thể. Người Việt ở đâu cũng là đồng bào, cùng chia sẻ tình đoàn kết dân tộc, đồng bào không bao giờ trục lợi của nhau. Việc các hãng hàng không của Việt Nam đồng loạt báo lỗ nặng xin giải cứu thời gian qua là minh chứng rõ rệt nhất.
Chỉ có người xấu mới rắp tâm hưởng lợi trong đại dịch. Đó là những kẻ cò mồi trung gian ăn chặn tiền của kiều bào và những thế lực chống phá luôn bày trò lợi dụng để kích động gây chia rẽ, phá vỡ mối đại đoàn kết toàn dân tộc, và bôi nhọ uy tín của Nhà nước.
An Diễm
Theo: Hội Cờ đỏ
