Khi hàng trăm người đập phá, cướp bóc ở Stuttgart đêm 20/6, giới chức Đức không hiểu tại sao một vụ kiểm tra ma túy bình thường lại biến thành bạo loạn.
Cảnh sát thành phố Stuttgart, Đức, đêm 20/6 kiểm tra một nam thanh niên 17 tuổi bị nghi sử dụng chất kích thích. Căng thẳng leo thang khi đám đông đang tiệc tùng gần đó bao vây nhà chức trách, rồi ném chai lọ, gạch đá về phía họ.
Bạo loạn nhanh chóng bùng lên, khi đám đông 400 – 500 người chuyển từ đập phá xe cảnh sát sang đụng độ với lực lượng thực thi pháp luật và nhân viên cấp cứu. Khi cảnh sát trấn áp, đám đông chia thành các nhóm nhỏ, tiếp tục phá hoại xung quanh trung tâm thành phố, đập vỡ cửa kính và cướp đồ tại các cửa hàng dọc con phố mua sắm Koenigstrasse.
Bạo loạn ở Stuttgart, Đức đêm 20/6. Video: YouTube/WarLeaks
“Trong 46 năm làm cảnh sát, tôi chưa từng chứng kiến điều gì như thế”, cảnh sát trưởng Stuttgart Frank Lutz nói. Kể từ khi cuộc bạo loạn ở trung tâm thành phố Stuttgart nổ ra, cả nước Đức đang đau đáu với câu hỏi vì sao một cuộc kiểm tra người bị tình nghi buôn bán ma túy thông thường lại có thể kích động bạo lực dâng cao đến vậy.
Tuy nhiên, nhiều người khác lại tỏ ra không bất ngờ, cho rằng cuộc đụng độ đã phơi bày những căng thẳng âm ỉ kéo dài giữa cảnh sát Đức và người nhập cư.
Không có bất kỳ yêu cầu chính trị nào được đưa ra trong suốt cuộc bạo loạn. Cảnh sát dường như là mục tiêu chính của những người tấn công. Các sĩ quan nói họ chặn một thanh niên người Đức 17 tuổi, da trắng lại vì tình nghi mang theo chất kích thích nhưng không bắt anh này.
Sau sự việc, giới chức nhanh chóng làm rõ sự khác biệt trong chiến thuật và huấn luyện giữa lực lượng cảnh sát của họ và cảnh sát ở Mỹ, nơi các cuộc biểu tình chống hành vi bạo lực của cảnh sát và nạn phân biệt chủng tộc đang lan rộng trên toàn quốc.
Trong bối cảnh biểu tình bùng phát gây căng thẳng tại Mỹ, các nhóm nhập cư ở Đức những tuần gần đây liên tục chỉ trích cảnh sát, nói rằng họ là nạn nhân của phân biệt chủng tộc suốt quãng thời gian dài.
Một cửa hàng bị đập vỡ cửa kính sau cuộc bạo loạn đêm 20/6 ở Stuttgart, Đức. Ảnh: AFP.
Báo Frankfurter Rundschau viết bạo loạn hôm 20/6 ở Stuttgart “bắt nguồn từ quá khứ, thời điểm mà những ‘công nhân di cư’ được đưa đến Đức làm việc cho Mercedes và Porsche, sản xuất xe hơi cho những người ngồi trong phòng họp. Chỉ riêng từ ‘công nhân di cư’ đã ngụ ý rằng họ chưa bao giờ có ý định cho những người này trở thành một phần của xã hội Đức”.
“Nhưng nay, họ đã ở Đức qua nhiều thế hệ và để đi tới cái đích cùng tồn tại trong hòa bình là cả một con đường dài. Thực tế này đã được phơi bày rõ nét ở Stuttgart đêm 20/6”, tờ báo nhấn mạnh.
Trong 25 người đầu tiên bị bắt sau vụ bạo động, tất cả đều là đàn ông, tuổi từ 16 tới 33, một nửa là công dân Đức, số khác đến từ Croatia, Iraq, Bồ Đào Nha và Latvia. Họ bị cáo buộc gây rối, hành hung, chống người thi hành công vụ và trộm cắp.
Cảnh sát cho biết 19 sĩ quan bị thương trong vụ ẩu đả. Không có báo cáo về thương vong trong những người bị bắt.
Trong khi các cuộc biểu tình ở Mỹ khiến nhiều thành phố và chính quyền bang phải hứa cải tổ lực lượng cảnh sát, giới chức Đức chưa thể hiện bất kỳ động thái nào cho thấy họ coi sự việc ở Stuttgart là dấu hiệu cần phải tiến hành cải cách có tính hệ thống. Thay vào đó, họ vẫn bảo vệ phương pháp huấn luyện và các chiến thuật mà cảnh sát sử dụng.
“Chúng ta không áp dụng tiêu chuẩn Mỹ trong lực lượng cảnh sát”, Winfried Kretschmann, thống đốc tỉnh Baden-Württemberg, nơi Stuttgart là thủ phủ, tuyên bố hôm 23/6. “Không được phép ghì đầu gối vào cổ ai đó”.
“Cảnh sát xứng đáng nhận được sự tôn trọng và tin tưởng của chúng ta”, ông nói thêm.
Thủ tướng Đức Angela Merkel gọi cuộc bạo loạn hồi cuối tuần qua ở Stuttgart là “ghê tởm” và “đáng bị lên án gay gắt”. Chính quyền Stuttgart ngày 23/6 cho biết đang cân nhắc cấm sử dụng rượu bia ở nơi công cộng nhằm ngăn sự việc tương tự diễn ra vào cuối tuần này. Cảnh sát cho hay nhiều người tham gia cuộc tấn công có biểu hiện say xỉn.
Bộ trưởng Nội vụ Đức Horst Seehofer tới kiểm tra hiện trường vụ bạo loạn. Ảnh: AFP.
Bộ trưởng Nội vụ Đức Horst Seehofer ngày 22/6 đến Stuttgart, cam kết đưa các thủ phạm ra trước công lý, nhấn mạnh “trừng phạt luôn là biện pháp ngăn chặn hữu hiệu nhất nhằm tránh để điều này xảy ra một lần nữa trong tương lai”.
Những tuần gần đây, do các buổi hòa nhạc bị cấm tổ chức, quán bar, câu lạc bộ đêm phải đóng cửa trong nỗ lực nhằm ngăn Covid-19 lây lan, nhiều người dân ở Stuttgart đã mang tiệc tùng xuống đường phố.
Ngoài cấm rượu bia ở nơi công cộng, thị trưởng thành phố còn đang cân nhắc lắp đặt thêm camera giám sát. Cùng lúc, chính quyền đang liên lạc với các nhân viên xã hội và những người có mối liên hệ với cộng đồng người nhập cư ở thành phố.
Simon Fregin, nhân viên xã hội tham gia các dự án phát triển thanh thiếu niên địa phương, cho rằng cuộc bạo loạn đêm 20/6 nổ ra bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như thái độ bất mãn với cảnh sát hay tâm lý buồn chán, bí bách vì bị kìm kẹp bởi các biện pháp hạn chế nhằm ngăn Covid-19.
Trong một bài bình luận, báo cánh tả Süddeutsche Zeitung kêu gọi “bàn về cội rễ của sự giận dữ”, lưu ý tới việc có rất nhiều người nhập cư và con cháu họ tham gia cuộc bạo loạn.
“Bang góp phần khiến người nhập cư bị xa lánh hoặc khiến họ trông như người xa lạ. Nhưng nước Đức không thể chấp nhận điều đó”, tác giả bài viết cho hay.
Vũ Hoàng (Vnexpress theo NYTimes)