Ông Trần Xuân Yến (cựu phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo) khai chỉ nhờ xem điểm chứ không phải nâng điểm như cáo trạng truy tố.
Là người cuối cùng bị xét hỏi trong phiên làm việc sáng 16/10, bị cáo Trần Xuân Yến (cựu phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La) khi trình bày đã phản bác cáo trạng truy tố của VKSND tỉnh Sơn La. Ông Yến cho rằng ngay sau khi được tống đạt cáo trạng đã có ý kiến ngay với VKS song không được hồi âm.
Cáo trạng xác định, với vai trò là tổ trưởng xử lý bài thi trắc nghiệm tại kỳ thi THPT 2018, ông Yến có trách nhiệm giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên trong tổ theo quy chế. Ông phải chịu trách nhiệm về kết quả chấm thi trắc nghiệm của tổ.
Tuy nhiên, cựu phó giám đốc sở đã làm trái với nhiệm vụ được giao, nhận thông tin của 13 thí sinh sau đó chuyển cho cấp dưới Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng) để sửa bài thi nâng điểm. Ông không trực tiếp sửa bài thi nhưng đã không chỉ đạo “quét” bài thi xong phải niêm phong lại ngay để tạo điều kiện cho cấp dưới dễ dàng thực hiện việc rút, sửa bài thi nâng điểm. Khi có đoàn kiểm tra, Yến chỉ đạo Nga che giấu hành vi phạm tội bằng cách xóa dữ liệu trên máy tính.
Bị cáo Trần Xuân Yến đến toà sáng nay. Ảnh: Phạm Dự.
Trong chừng một tiếng bị thẩm vấn, ông Yến trả lời mach lạc các câu hỏi của chủ tọa. Ông khẳng định không nhận nâng điểm cho các thí sinh. Danh sách 13 thí sinh đưa cho Nga chỉ để “nhờ xem điểm”. Ông Yến cũng không đồng thuận cho cấp dưới rút bài, sửa điểm cho các thí sinh.
Về niêm phong bài thi, ông Yến giải thích sau khi “quét”, phiếu trả lời trắc nghiệm được niêm phong theo lô chứ không phải từng túi để bảo quản. Việc không lập biên bản ngay khi mở túi bài thi mà phải tới 4/7/2018 mới lập là thiếu sót của tổ chấm thi.
Khi được tòa yêu cầu giải thích danh sách 13 thí sinh, bị cáo Yến khai ngày 28/6/2018, ông Yến được Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La Hoàng Tiến Đức gọi lên đưa danh sách 8 thí sinh để nhờ “xem trước điểm”. Ông sau đó nhận thêm danh sách hai thí sinh từ ông Nguyễn Ngọc Hà (Trưởng phòng Giáo dục trung học) cùng ba trường hợp khác trong đó có một người nhà.
“Những người nhờ xem điểm cũng không nói mục đích là gì, cũng như hứa hẹn về vật chất”, ông nói.
“Khi đưa cho chị Nga, bị cáo trao đổi gì không?”, HĐXX hỏi. Ông Yến đáp, chỉ nói là nhờ xem điểm cho các thí sinh, không nói rõ trong này là thí sinh của ai. Ông sau đó cũng không được bà Nga thông tin lại các trường hợp này có được nâng điểm hay không.
“Xem điểm trước là xem như thế nào?”, chủ tọa truy vấn. Ông Yến giải thích là xem kết quả thi trước ngày công bố điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
“Việc xem trước ngày công bố có vi phạm quy định không?”, HĐXX hỏi tiếp. Ông Yến cho biết đã đã nghiên cứu các văn bản hiện hành và biết rằng không có quy định nào cấm việc xem trước điểm thi. Tuy nhiên ông nhận thức được nếu xem trước ngày công bố của Bộ là sai song “vẫn làm vì được người khác nhờ”.
Thẩm phán Quản Hữu Chiến điều hành phiên toà. Ảnh: Phạm Dự.
Cáo trạng xác định, khi có thông tin Bộ Giáo dục và Đào tạo tới Sơn La kiểm tra, bị cáo Yến lo sợ ảnh “quét” bài thi ban đầu có thể được phục hồi nên bảo Nga tìm phần mềm xóa toàn bộ thùng rác trên máy tính. Ông Yến dặn bà Nga trước khi xóa phải sao chép dữ liệu bài thi ra 16 đĩa CD. Lúc làm việc với tổ công tác của Bộ Giáo dục, ông Yến biết hành vi xóa dữ liệu đã bại lộ nên mang đĩa CD ra nghĩa trang đốt.
Tại toà hôm nay, ông Yến phản bác kết luận này. Ông cho hay chiều 18/7/2018, khi nghe thông tin đoàn công tác của Bộ lên kiểm tra đã gọi bị cáo Nga đến nhà riêng. Ông Yến nói phải rà soát lại các quy trình thực hiện nhiệm vụ trong thời gian chấm thi. Ông chỉ đạo bà Nga in dữ liệu để bảo quản, phòng trường hợp virut xâm nhập. “Bị cáo chỉ nghĩ là phải in ra để bảo vệ dữ liệu chứ không vì mục đích nào khác”, cựu phó giám đốc Sở nói.
“Tại sao lại in đúng lúc đoàn công tác sắp lên làm việc”, chủ tọa ngắt lời. Ông Yến giải thích rằng tài liệu không còn mật nên in vào thời điểm này là hợp lý. Khi đoàn công tác của Bộ lên kiểm tra, mọi dữ liệu ở máy tính cơ quan đều nguyên nên ông Yến “nghĩ dữ liệu bà Nga in ra đĩa không cần dùng nữa vì đoàn đã kiểm tra xong”.
“Nếu để lại dữ liệu ở đĩa CD mà sau đó thất lạc sẽ gây nguy hiểm nên bị cáo quyết định đem đi tiêu huỷ. Hơn nữa dữ liệu giải mật rồi nên lộ ra sẽ không tốt”, ông Yến khai và cho hay mình trực tiếp tiêu huỷ nên không ai biết. Tất cả những việc làm này ông đã khai hết với cơ quan điều tra.
“Đĩa nếu thất lạc gây nguy hiểm cho ai? Cá nhân bị cáo hay cơ quan”, chủ tọa ngắt lời. Ông Yến nhỏ giọng nói rằng nguy hiểm cho cơ quan.
Chiều nay, phiên toà tiếp tục.
Phạm Dự
