hủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Ảnh: Reuters
Trong cuộc bầu lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) ngày 20.9 vừa qua, đương kim thủ tướng nước này, Shinzo Abe, đã được bầu lại làm Chủ tịch LDP – đảng hiện đang cầm quyền ở Nhật Bản.
Theo quy định chung ở Nhật Bản, chủ tịch đảng cầm quyền đương nhiên đảm trách cương vị thủ tướng chính phủ và thay đổi chủ tịch đảng cầm quyền luôn đồng nghĩa với việc thay đổi thủ tướng chính phủ. Vì tái đắc cử Chủ tịch đảng LDP, ông Abe có thể cầm quyền thêm ít nhất 3 năm nữa và chỉ cần đến sang năm thôi thì người này đã có thể trở thành thủ tướng Nhật Bản cầm quyền dài hạn nhất. Cho nên mới nói phía trước ông Abe là kỷ lục chính trị mới ở Nhật Bản.
Trong cuộc bầu cử ấy, ông Abe giành về được 553 phiếu ủng hộ và bị 254 phiếu chống, đạt khoảng 68%. Tỉ lệ phiếu bầu ấy rất cao và cho thấy ông Abe hiện kiểm soát được đảng cầm quyền.
Sau thời gian cầm quyền ngắn ngủi năm 2006/2007, ông Abe trở lại cầm quyền năm 2012. Tăng trưởng kinh tế và đảm bảo an ninh là những chủ đề nội dung luôn chế ngự chính trường và xã hội ở Nhật Bản trong thời gian qua. Thành quả cầm quyền đạt được trên cả hai phương diện ấy đã giúp ông Abe củng cố được nền tảng và vị thế quyền lực ở đất nước này bất chấp bị liên đới vào những bê bối đủ thừa khả năng tác động làm kẻ khác bị mất quyền.
Về kinh tế, chủ thuyết Abenomics mà ông Abe kiên định thực hiện từ sau khi trở lại cầm quyền được coi là thành công ở Nhật Bản. Không phải nó không bị phê phán gì, nhưng đúng là không ai đưa ra được định hướng chính sách khác thay thế nó. Nhờ vậy mà kinh tế đã tăng trưởng trở lại, cho dù còn ở mức độ chưa cao nhưng đã được liên tục trong mấy năm gần đây và ngày càng thêm ổn định. Mức độ nợ công vẫn còn cao nhưng đã được giảm đi đáng kể nhờ chính sách tiền tệ của Ngân hàng trung ương Nhật Bản.
Về an ninh, ông Abe có được uy tín cá nhân cao trong dân chúng ở Nhật Bản nhờ quan điểm đường lối cứng rắn đối với Trung Quốc và Triều Tiên cũng như nhờ khôn khéo xử lý quan hệ của Nhật Bản với Mỹ từ sau khi ông Donald Trump lên cầm quyền ở Mỹ.
Ông Abe đã thành công trong việc gây dựng được hình ảnh và tạo ra được cảm nhận chung trong dân chúng ở Nhật Bản về con người có thể đảm bảo được an ninh cho Nhật Bản và đưa lại tăng trưởng kinh tế, cũng như giải pháp cho những vấn đề chính trị xã hội cho đất nước này. Đảng LDP được dân chúng tin cậy và cá nhân ông Abe được coi là không thể thay thế được.
Với cơ hội cầm quyền nhiệm kỳ thứ 3, ông Abe có điều kiện để thực hiện tham vọng lớn là sửa đổi hoặc thay thế hiến pháp hiện hành theo hướng cho phép quân đội Nhật Bản tiến hành hoặc tham gia các hoạt động quân sự ở cả bên ngoài phạm vi lãnh thổ Nhật Bản. Ông Abe coi đấy là nhân tố quyết định để Nhật Bản gây dựng được vai trò chính trị an ninh khu vực, châu lục và thế giới. Ở Nhật Bản, sự chống đối chủ ý này của ông Abe hiện vẫn còn rất đáng kể và buộc ông Abe vẫn phải rất khôn khéo và thận trọng.
Tái đắc cử chủ tịch đảng cầm quyền và việc có thể cầm quyền thêm một nhiệm kỳ khích lệ ông Abe kiên định và quyết liệt hơn trong thực hiện tham vọng này.
Bên cạnh đó, những thách thức lớn nhất đối với ông Abe trong nhiệm kỳ cầm quyền tới là nâng cao mức độ tăng trưởng kinh tế, tiếp tục giảm mức độ nợ công, xử lý hậu quả của thiên tai, đối phó với tác động tiêu cực của tình trạng dân già đi nhanh chóng và rõ rệt, cũng như tổ chức Thế vận hội mùa hè 2020.
Những thách thức về đối ngoại và an ninh vẫn còn rất quyết liệt, nhưng rõ ràng còn quyết liệt và cấp thiết hơn thế lại là chuyện đối nội. Muốn thực hiện được tham vọng lớn đã nêu ở trên trong nhiệm kỳ cầm quyền mới này, ông Abe không thể xác định và thực thi ưu tiên chính sách nào khác.
Theo Laodong
