Thế giới vẫn có lý do để lo ngại về biến chủng Omicron kể cả khi biến chủng này chỉ gây triệu chứng nhẹ như dữ liệu ban đầu.
Tốc độ lây lan chưa từng thấy
Một tháng kể từ khi biến chủng Omicron được phát hiện lần đầu ở châu Phi, đến nay, những thông tin “giải mã” về biến chủng này vẫn còn hạn chế. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, các dữ liệu ban đầu cho thấy, biến chủng này có khả năng lây lan cao hơn biến chủng Delta và có thể làm giảm hiệu quả của vaccine Covid-19.
“Nó lây lan nhanh hơn biến chủng Delta ở Nam Phi, nơi tốc độ lây lan của Delta vẫn còn thấp, nhưng dường như nó cũng lây lan nhanh hơn Delta ở các nước khác nơi có tỷ lệ lây nhiễm Delta ở mức cao như Anh. Dựa vào dữ liệu hiện tại có thể đánh giá Omicron sẽ vượt Delta ở những nơi xảy ra lây nhiễm cộng đồng”, WHO cho biết cuối tuần trước.
Hiện còn quá ít dữ liệu để xác định độc lực của Omicron, nhưng hầu hết các ca được phát hiện đều có triệu chứng nhẹ. Điều đó không đồng nghĩa làm giảm bớt lo ngại bởi nếu Omicron lây lan nhanh hơn Delta, né được kháng thể và sự bảo vệ của vaccine thì số ca nhập viện sẽ tăng nhanh, khiến hệ thống y tế quá tải, nhiều trường hợp tử vong.
“Điều mà hiện nay chúng ta biết về Omicron là nó lây lan với tốc độ đáng kinh ngạc, một tốc độ mà chúng ta chưa từng thấy trước đó. Cứ 2-3 ngày, số ca nhiễm lại tăng gấp đôi. Nghĩa là chúng ta đang phải đối mặt với cơn thủy triều lây nhiễm. Một lần nữa chúng ta phải chạy đua vaccine với virus”, Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid nói.
Giám đốc chương trình khẩn cấp của WHO Mike Ryan ngày 14/12 cũng cảnh báo, Omicron nhiều khả năng sẽ vượt Delta trở thành biến chủng trội toàn cầu và các nước cần tập trung vào các biện pháp phòng dịch như đeo khẩu trang bắt buộc, chuẩn bị hệ thống y tế sẵn sàng đối phó. “Bất cứ hệ thống y tế nào cũng cần được chuẩn bị sẵn sàng. Chúng ta có thể sắp thấy một làn sóng Omicron rất lớn. Chúng ta cần bảo vệ hệ thống y tế, cần bảo vệ những người thân yêu”, ông Ryan nói.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm qua nói với các phóng viên rằng, Omicron đang lây lan với tốc độ “chưa từng thấy” trong bối cảnh biến chủng này đã lan ra 77 quốc gia trên thế giới. “Thực tế là Omicron có thể đã lan ra hầu khắp các nước, thậm chí có nơi nó âm thầm lây lan mà chưa bị phát hiện. Omicron đang lây lan với tốc độ mà chúng ta chưa từng thấy ở bất cứ biến chủng nào”, ông Tedros nói.
Chuyên gia WHO Abdi Mahamud nhận định, Omicron có thể trở thành biến chủng trội ở châu Âu trong vòng vài ngày tới. Bruce Aylward, một chuyên gia khác của WHO cảnh báo, việc vội vã kết luận Omicron gây triệu chứng nhẹ hơn có thể đẩy các nước đến “một tình huống rất nguy hiểm” đặc biệt là khi đang ở thời điểm của các mùa lễ hội.
Lây nhiễm cho cả người đã tiêm chủng
Một nghiên cứu mới công bố của các nhà nghiên cứu Đại học Oxford chỉ ra, mức độ bảo vệ của hai loại vaccine gồm AstraZeneca và Pfizer/BioNTech chống lại Omicron thấp hơn đáng kể so với chống lại Delta.
Một số người đã tiêm chủng đủ hai liều vaccine tiêu chuẩn hoặc thậm chí đã tiêm mũi tăng cường vẫn nhiễm biến chủng Omicron. Các nghiên cứu dựa vào xét nghiệm mẫu máu của những người đã được tiêm chủng và tiêm chủng tăng cường cũng cho thấy điều tương tự.
Giới chức y tế cũng lưu ý đến những ca nhiễm Omicron là những người khỏe mạnh và thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng dịch. Điều lo ngại lúc này là giới khoa học chưa thể xác định được tác động của Omicron đến những nhóm người dễ tổn thương như người cao tuổi, người có bệnh nền, người suy giảm miễn dịch.
Tấn công những người dễ tổn thương
“Virus này cuối cùng sẽ tìm đến và tấn công những người dễ tổn thương nhất và những người chưa tiêm chủng và cả những người chưa tiêm mũi tăng cường. Vấn đề chỉ là khi nào”, bác sĩ Jorge Rodriguez, chuyên gia nội khoa Los Angeles, nhận định.
Giới chuyên gia cho rằng, những người dễ bị tổn thương có thể không phải nhóm bị lây nhiễm Omicron đầu tiên, nhưng vấn đề chỉ là khi nào virus xâm nhập cơ thể họ.
Đó là lý do giới chức các nước đang nỗ lực khuyến khích người dân tiêm chủng vaccine để hạn chế đà lây lan của virus, ngăn virus có cơ hội đột biến tạo ra những biến chủng khó lường hơn.
Tùng Anh
Theo: Cánh cò
