‘Không vì dịch bệnh mà không tổ chức được bầu cử’

Các địa phương sẵn sàng kịch bản tổ chức bầu cử trong bối cảnh dịch bệnh, “không để điểm bỏ phiếu trở thành nơi lây lan Covid-19”.

Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia Vương Đình Huệ trả lời báo chí trước ngày bầu cử 23/5.

– Với diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, các phương án đảm bảo an toàn cho người dân trong ngày bầu cử được tính đến như thế nào, thưa ông?

– Cuộc bầu cử lần này rất đặc biệt. Lần đầu tiên chúng ta tiến hành một cuộc bầu cử trong bối cảnh bùng phát dịch Covid-19 mạnh nhất, ở mức độ nguy hiểm nhất từ trước tới nay trên địa bàn của gần một nửa số tỉnh, thành phố của cả nước, khiến nhiều nơi phải thực hiện cách ly, giãn cách xã hội.

Ứng phó với tình hình mới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng bầu cử Quốc gia, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ban hành các văn bản hướng dẫn, công điện chỉ đạo các địa phương xây dựng kịch bản, kế hoạch phòng chống lây lan Covid-19 và các tình huống thiên tai, bão lũ… Mặt khác, các lực lượng chức năng đang nỗ lực ngày đêm truy vết, khoanh vùng, dập dịch, bảo đảm vaccine để duy trì các hoạt động dân sự bình thường là nền tảng quan trọng để tiến hành bầu cử thuận lợi.

Các đoàn kiểm tra, giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng bầu cử Quốc gia khi đi kiểm tra, giám sát đều yêu cầu các địa phương có phương án tổ chức phân luồng giao thông hợp lý, tránh ùn tắc tại các điểm bỏ phiếu; kê bàn ghế, bố trí quạt mát, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cử tri bỏ phiếu; quây rèm để bảo đảm sự kín đáo khi cử tri gạch tên người ứng cử không được chọn.

Chúng tôi cũng yêu cầu thực hiện nghiêm quy định về phòng, chống dịch Covid-19, không để các điểm bỏ phiếu trở thành nơi lây lan dịch trong cộng đồng và không vì dịch bệnh mà không tổ chức được bầu cử.

Các địa phương sẵn sàng kịch bản tổ chức bầu cử trong tình huống xảy ra dịch bệnh; có phương án bảo đảm cử tri đang cách ly tập trung, cách ly tại nhà và cử tri không có điều kiện đến điểm bỏ phiếu (người khuyết tật nặng hoặc đang điều trị bệnh…), cử tri đang bị tạm giam hoặc tạm giữ chưa bị truất quyền bầu cử được thực hiện quyền công dân.

– Những tỉnh, thành đang phải ứng phó với các ổ dịch phức tạp đã chuẩn bị cho ngày bầu cử như thế nào?

– Hai hôm trước, Hội đồng Bầu cử Quốc gia tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác bầu cử nhằm tổng rà soát, lắng nghe, giải quyết các vướng mắc, khó khăn, kiến nghị, đề xuất… Từ đó, thống nhất nhận thức, quyết tâm chuẩn bị chu đáo nhất để ngày bầu cử thành công tốt đẹp.

Thực tế cho thấy, một số nơi bầu cử sớm ở Quảng Nam, Bà Rịa-Vũng Tàu đã hoàn thành với 100% cử tri đi bầu, bảo đảm an toàn phòng dịch, an ninh trật tự. Ngoài ra, các địa phương như Hà Nội, Đà Nẵng đã chủ động diễn tập thực hành quy trình bầu cử, nhất là ở nơi cách ly tập trung, giãn cách, phong tỏa cục bộ nhằm bảo đảm an toàn và nâng cao ý thức trách nhiệm của công dân về bầu cử.

Bắc Giang, Bắc Ninh đang là 2 địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của Covid-19 cũng đã có kế hoạch bầu cử an toàn, tuân thủ đúng quy định, như bố trí các khu cách ly, chuẩn bị hòm phiếu phụ, đảm bảo điều kiện giãn cách, khử khuẩn tại các điểm bỏ phiếu, xét nghiệm Covid-19 cho tất cả các ứng cử viên và thành viên tổ bầu cử, trang bị đồ bảo hộ cho lực lượng chức năng…

Bên cạnh đó, Bắc Ninh đã xin phép và được Hội đồng bầu cử Quốc gia đồng ý cho một số khu vực thuộc TP Bắc Ninh, thị xã Từ Sơn, huyện Tiên Du, Gia Bình bầu cử sớm một ngày so với quy định. Những người đi bầu cử sớm gồm công an, quân nhân làm nhiệm vụ bảo vệ bầu cử, người làm việc và cách ly trong các khu cách ly tập trung.

– Là Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia, ông muốn gửi gắm điều gì tới cử tri cả nước?

– Ngày 23/5 là ngày rất trọng đại của đất nước. Gần 69,2 triệu cử tri sẽ đến hơn 84.700 khu vực bầu cử để thực hiện quyền làm chủ, trực tiếp cầm lá phiếu, tự lựa chọn đại biểu của mình tại Quốc hội và tại Hội đồng nhân dân các cấp.

Sự lựa chọn của cử tri hoàn toàn quyết định người ứng cử nào trở thành đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp, nhân tố quyết định chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan dân cử.

Tôi mong muốn cử tri cả nước hãy nhận thức rõ vai trò, vị trí làm chủ đất nước của mình, tích cực đi bầu để lựa chọn các đại biểu mà mình tin tưởng nhất, xứng đáng nhất, nói lên tiếng nói xây dựng cho đất nước, cho ngành, cho giới của mình. Đồng thời không quên tuân thủ các quy định về phòng, chống dịch Covid-19 để cuộc bầu cử của nước ta diễn ra thành công trọn vẹn.

Đến nay, tôi đánh giá rất cao sự chuẩn bị tích cực, chủ động, khẩn trương, chu đáo và hiệu quả của các địa phương. Nhiều địa phương có những cách làm rất sáng tạo. Ví dụ: Quảng Ninh ban hành kế hoạch bầu cử gồm 3 bước, kết thúc mỗi bước đều có sơ kết, kiểm điểm, đánh giá, rút kinh nghiệm cho các bước tiếp theo; Hải Phòng bảo đảm số dư cao ngay từ khâu lựa chọn người giới thiệu ứng cử để chọn được người ứng cử xứng đáng nhất; Hà Giang có sáng kiến tuyên truyền về bầu cử bằng cả tiếng của các dân tộc để cử tri trên địa bàn đều hiểu được ý nghĩa của cuộc bầu cử.

Về với địa phương, trực tiếp trò chuyện với người dân tại các điểm bầu cử, điều tôi ấn tượng nhất là các cử tri đều rất vui tươi, phấn khởi mong chờ đến ngày bầu cử. Nhiều cử tri là bà con đồng bào dân tộc thiểu số nói rằng khi đi chợ phiên, bà con đã mặc đẹp rồi nhưng đến ngày bầu cử thì bà con lại còn mặc đẹp hơn để ngày bầu cử như ngày hội của nhân dân.

– Ông kỳ vọng như thế nào về Quốc hội khóa XV trên cơ sở danh sách người ứng cử và quy định mới về số lượng đại biểu chuyên trách?

– Với hoạt động của Quốc hội, đại biểu là trung tâm nhưng đại biểu chuyên trách sẽ chiếm vai trò nòng cốt trong công tác xây dựng pháp luật, giám sát tối cao và tham gia quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.

Tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách đã được nâng lên tối thiểu 40%. Với 203 ứng cử viên đại biểu chuyên trách của Trung ương được phân bổ về các địa phương trong lần bầu cử này, chiếm khoảng 23% tổng số ứng cử viên, đều là những người có năng lực, trình độ và phẩm chất chính trị đã được rèn dũa qua thử thách, thực tiễn công tác.

Tôi hy vọng các ứng viên đại biểu chuyên trách vừa qua đã thể hiện tốt chương trình hành động của mình, tạo được niềm tin với cử tri nơi ứng cử để có kết quả bầu cử tốt nhất, đảm bảo được tỷ lệ tối đa theo quy định của pháp luật. Đây sẽ là nguồn nhân lực quan trọng để góp phần đổi mới hơn nữa hiệu quả hoạt động, nhất là tính chuyên nghiệp của Quốc hội trong thời gian tới.

Thùy Anh