EU đang xem xét không cho người Mỹ vào khối khi các nước thành viên khôi phục kinh tế và mở lại biên giới từ 1/7.
Theo một dự thảo của Liên minh châu Âu (EU) về danh sách công dân các nước được phép vào khối này sau khi mở cửa trở lại vào 1/7, người Mỹ, Brazil và Nga, có thể bị ngăn chặn vào khu vực do không kiểm soát được Covid-19. Mỹ hiện ghi nhận hơn 2, 3 triệu ca nhiễm, trong đó 120.000 người chết, là vùng dịch lớn nhất thế giới. Động thái có thể là một đòn giáng mạnh vào cách ứng phó Covid-19 của chính quyền Tổng thống Trump.
Các nước châu Âu đang thảo luận về hai danh sách tiềm năng có thể được chấp nhận vào khối này sau khi tái mở cửa kinh tế và biên giới, dựa trên cách các quốc gia ứng phó Covid-19. Cả hai danh sách đều gồm Trung Quốc và các quốc gia đang phát triển như Uganda, Cuba và Việt Nam, song đều loại trừ Mỹ và các quốc gia được coi là nguy cơ rủi ro cao vì sự lây lan của virus. Khách du lịch Mỹ và phần còn lại của thế giới tạm thời bị cấm nhập cảnh vào EU, trừ các trường hợp hồi hương hoặc đi lại thiết yếu, kể từ giữa tháng 3.
Du khách tại sân bay Adolfo Suarez-Barajas, Madrid, Tây Ban Nha, ngày 21/6. Ảnh: AP.
Dự định cấm người Mỹ vào EU cũng phản ánh một phần diễn biến của dịch bệnh. Hồi tháng 3, khi châu Âu là tâm dịch, Tổng thống Trump đã khiến các nhà lãnh đạo khu vực này tức giận khi ông cấm nhập cảnh vào Mỹ đối với hầu hết các quốc gia EU. Trump giải thích rằng đây là động thái cần thiết để bảo vệ nước Mỹ, ở thời điểm đó ghi nhận khoảng 1.1000 ca nhiễm nCoV và 38 ca tử vong.
Cuối tháng 5 và đầu tháng 6, ông Trump cho biết châu Âu đang có những tiến bộ trong ứng phó Covid-19 và một số hạn chế có thể được dỡ bỏ, nhưng kể từ đó, chính quyền Trump vẫn chưa có động thái mới nào. Hiện châu Âu phần lớn đã kiềm chế được sự bùng phát dịch bệnh và nước Mỹ, vùng dịch lớn nhất thế giới cũng ghi nhận số ca nhiễm ít hơn trong tuần qua.
Tuy nhiên, việc cấm du khách Mỹ tới EU có thể gây ảnh hưởng đáng kể về kinh tế, văn hóa và địa chính trị. Theo ước tính, hàng triệu khách du lịch Mỹ tới châu Âu vào mỗi mùa hè, chưa kể, lượng người đi công tác cũng rất phổ biến do quan hệ kinh tế khăng khít giữa Mỹ và EU. Song các quan chức châu Âu tham gia đàm phán về danh sách các công dân được nhập cảnh vào khối cho rằng rất khó có thể có ngoại lệ với Mỹ, bởi họ đã xây dựng danh sách dựa trên các yếu tố “khoa học và phi chính trị nhất có thể”.
Các quan chức EU cho biết thêm Mỹ vẫn có thể được thêm vào danh sách, được sửa đổi hai tuần một lần, dựa trên tỷ lệ nhiễm mới được cập nhật. Hiện chưa rõ các quan chức Mỹ đã biết thông tin trên hay chưa. Danh sách được các quan chức EU tham gia thảo luận chia sẻ với NYTimes và được xác nhận bởi một số quan chức khác tham gia đàm phán.
Đi lại và thương mại tự do giữa các thành viên EU là nguyên tắc cốt lõi của khối này, nhưng nguyên tắc cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng kể từ khi dịch bệnh bùng phát. Một số biên giới nội bộ trên thực tế vẫn đóng cửa.
Sau khi các nhà ngoại giao EU thống nhất, danh sách cuối cùng sẽ được đưa ra trước ngày 1/7. Song các quan chức châu Âu cảnh báo bất kỳ thành viên nào trong số 27 nước không tuân thủ, có thể dẫn tới việc phải thảo luận lại.
Lý do được đưa ra là nếu biên giới nội bộ mở nhưng các quốc gia thành viên không tuân thủ các quy tắc, du khách từ những quốc gia không được chấp thuận vào khối vẫn có thể đến một quốc gia châu Âu, sau đó đi sang các nước EU khác mà không bị phát hiện. Quá trình thống nhất vấn đề này rất khó khăn, do đó, các nhà ngoại giao từ tất cả các quốc gia thành viên EU đã tham gia nhiều cuộc họp kéo dài nhiều giờ trong vài tuần qua.
Hơn 210 quốc gia, vùng lãnh thổ đã xuất hiện Covid-19 sau khi dịch khởi phát vào tháng 12/2019 ở Vũ Hán, Trung Quốc, khiến gần 9,4 triệu người nhiễm, gần 480.000 người tử vong.
Mai Lâm (Vnexpress theo NYTimes)
