Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều tối ngày 5/2, Trung tướng Lương Tam Quang – Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, thời gian qua, nhiều đối tượng lợi dụng không gian mạng tung tin giả, thông tin sai sự thật về tình hình bệnh dịch nCoV và Bộ đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tiến hành điều tra, xử lý. Theo báo cáo của Công an các địa phương, đơn vị đã triệu tập hơn 170 đối tượng để xử lý, yêu cầu cam kết, yêu cầu gỡ bỏ các thông tin sai sự thật. Ngoài ra, cơ quan Công an đang tiếp tục làm rõ 41 trường hợp có dấu hiệu không hợp tác và cũng đang tiếp tục củng cố tài liệu, nếu có dấu hiệu sẽ xử lý hình sự.
Tin giả, hậu quả thật
Năm 2020 đi qua chưa được bao lâu, nhân loại phải đối mặt với dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (nCoV) gây ra. Đây thật sự là thảm họa và “cơn bão” y tế của thế giới trong năm 2020. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tuyên bố, sự bùng phát chủng virus corona mới từ Trung Quốc là “tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu”.
Lợi dụng tâm lý hoang mang, lo lắng của người dân, những ngày gần đây, trên mạng xã hội, đặc biệt là mạng xã hội facebook liên tiếp xuất hiện việc tán phát tin giả liên quan đến dịch bệnh xảy ra tại địa bàn các tỉnh Hải Phòng, Thừa Thiên – Huế, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Cần Thơ, Bà Rịa – Vũng Tàu… nhằm mục đích xấu, câu like, câu view. Các cơ quan chức năng đã kịp thời vào cuộc, xác minh, làm rõ danh tính các trường hợp tung tin giả để xử lý theo quy định của pháp luật nhưng tình hình này vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Qua điều tra, đối tượng vi phạm đủ các thành phần trong xã hội, thậm chí ngay cả những người hiểu biết, có kiến thức chuyên môn là nhân viên y tế cũng lan truyền tin giả về dịch bệnh. Như trường hợp của Nguyễn Nhựt Tân (31 tuổi, trú tại huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh, tạm trú tại tỉnh Vĩnh Long) là nhân viên Trung tâm Y tế huyện Long Hồ, Vĩnh Long. Trước đó, ngày 30-1, trên trang facebook cá nhân Tân Vĩnh Trà, Nguyễn Nhựt Tân đã đăng tải nội dung “Cái Răng, Cần Thơ có ca nhiễm virus corona đầu tiên”, khiến dư luận nhân dân trên địa bàn hoang mang, lo lắng. Cơ quan chức năng TP Cần Thơ và tỉnh Vĩnh Long phối hợp xác minh, xác định Nguyễn Nhựt Tân là chủ trang facebook này và là người đăng tải thông tin. Nguyễn Nhựt Tân khai nhận, thông tin trên là do mình bịa đặt và đăng trên trang facebook cá nhân để vui chơi với bạn bè. Ngày 3-2, Thanh tra Sở TT&TT tỉnh Vĩnh Long đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Nguyễn Nhựt Tân số tiền 12,5 triệu đồng về hành vi cung cấp nội dung thông tin sai sự thật.
Tại địa bàn tỉnh Quảng Bình, ngày 1-2, Công an huyện Quảng Ninh phát hiện trên mạng xã hội facebook xuất hiện tài khoản của một cá nhân trên địa bàn đăng tải thông tin sai lệch về dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới virus corona gây ra. Công an huyện Quảng Ninh đã khẩn trương vào cuộc xác minh, làm rõ và xác định chủ trang facebook là của N.M.N, trú tại thôn Bắc Cổ Hiền, Hiền Ninh, Quảng Ninh. N.N.N thừa nhận hành vi đăng tải thông tin sự thật, đã tự giác tháo gỡ bài viết và cam kết không tái phạm. Do lực lượng Công an vào cuộc một cách kịp thời, cá nhân vi phạm gỡ bỏ và chưa có các hoạt động tương tác, thông tin chưa bị phát tán rộng nên chưa gây hậu quả nghiêm trọng. Hiện, Công an huyện Quảng Ninh đang lập hồ sơ xem xét, xử lý đối với N.M.N theo quy định của pháp luật.
Thông tin giả trên trang facebook cá nhân N.M.N
Có thể thấy, thảm họa mang tên corona trở thành nỗi lo lắng, khiếp sợ của nhiều người dân và các quốc gia trên thế giới. Nếu như tốc độ lây lan của virus corona trên thực tế diễn ra một cách nhanh chóng thì tốc độ lan truyền tin giả liên quan đến virus này trên không gian mạng cũng không kém.
Cần lành mạnh hóa môi trường mạng
Với những tiến bộ của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, đem lại, internet nói chung, mạng xã hội nói riêng đã trở thành kênh thông tin quan trọng, tạo môi trường giao tiếp, lan tỏa thông tin, kết nối bạn bè, người thân càng trở nên nhanh chóng, thuận tiễn, dễ dàng và hiệu quả hơn. Những tiện ích và lợi thế mà mạng xã hội đem lại vô cùng to lớn nhưng nếu sử dụng không đúng mục đích, hoặc phục vụ vào mục đích xấu sẽ trở thành “con dao hai lưỡi” và hết sức nguy hiểm. Theo thống kê, Việt Nam hiện có 64 triệu người dùng internet, chiếm 67% dân số, trong đó, mạng xã hội chiếm khoảng 55 triệu tài khoản. Bên cạnh nhiều người dùng thể hiện ý thức, trách nhiệm với cộng đồng mạng và xã hội thì vẫn còn không ít người dùng mạng xã hội thiếu ý thức trong hoạt động tương tác (biểu lộ cảm xúc, bình luận, chia sẻ) nên khi thấy thông tin lạ, sốt dẻo dù chưa qua kiểm định, đối chiếu nhưng vẫn chia sẻ, bình luận theo hiệu ứng đám đông. Điều này vô hình chung tiếp tay cho tin tức giả lan truyền trên không gian mạng.
Những ngày qua, trong khi dịch bệnh viêm phổi cấp do virus corona gây ra được phát hiện ở nhiều địa phương trong nước, gây tâm lý bất an, lo lắng trong quần chúng nhân dân, Bên cạnh những thông tin chính thống được các cơ quan chức năng công bố, nhiều người dùng mạng xã hội lại đăng tải những thông tin không được kiểm chứng, không chính thống, dẫn đến thông tin bị sai lệch và bị lan truyền với tốc độ nhanh chóng trên môi trường mạng.
Dường như trở thành quy luật, vào các thời điểm nhạy cảm, thiên tai, dịch bệnh, là thời cơ để các đối tượng xấu, các phần tử chống phá đất nước tung tin thất thiệt, nhằm thu hút sự tò mò, quan tâm, chú ý của người dân, gây tâm lý hoang mang, lo lắng quá mức cần thiết và tạo bất ổn trong đời sống xã hội. Các đối tượng thừa cơ “té nước theo mưa” để câu like, câu view nhằm đánh bóng tên tuổi của bản thân và đạt được ý đồ thâm độc, xấu xa của mình. Rõ ràng đây là những hành vi vi phạm Luật An ninh mạng, Nghị định số 72/2013 ngày 15/7/2013 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng. Với những hành vi đăng tải thông tin sai sự thật, những người vi phạm sẽ bị xử lý theo Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng sẽ bị xem xét, xử lý hình sự.
Thông tin giả trên trang Truyền thông Cồn Sẻ
Nếu không có sự vào cuộc nhanh chóng, kịp thời của các cơ quan chức năng thì hậu quả xảy ra sẽ khôn lường, cuộc sống, sinh hoạt của người dân sẽ bị xáo trộn, gây ra nhiều hệ lụy về trật tự an toàn xã hội. Bởi vậy, mỗi người dân, nhất là những người tham gia mạng xã hội cần thể hiện tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, đề cao ý thức cảnh giác, tỉnh táo, sàng lọc kỹ lưỡng, tham chiếu khi tiếp nhận thông tin. Đồng thời cần mạnh dạn lên án, đấu tranh với tin giả, tin câu view từ chính cộng đồng mạng. Có như vậy tin tức giả mới không có cơ hội tồn tại và lan truyền, không gian mạng mới thực sự trong sạch, lành mạnh như ý nghĩa tốt đẹp ban đầu.
Kỳ Sơn
