Đó là khẳng định của Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton trong bối cảnh nước này đang gia tăng sức ép đối với Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực.
Cố vấn John Bolton khẳng định Mỹ sẽ bảo vệ tự do hàng hải ở Biển Đông
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton lên án mạnh mẽ vụ tàu Trung Quốc áp sát và chạy cắt ngang mũi tàu khu trục Mỹ USS Decatur khoảng 40 m gần đá Ga Ven thuộc quần đảo Trường Sa và gọi đây là hành động “nguy hiểm”.
Hôm 30.9, tàu USS Decatur di chuyển trong phạm vi 12 hải lý xung quanh đá Ga Ven và Gạc Ma trong hoạt động đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông, theo Reuters. Đây là 2 trong số 7 thực thể thuộc quần đảo Trường Sa của VN nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng và bồi đắp thành đảo nhân tạo phi pháp. Ông Bolton khẳng định tàu Mỹ cùng các đồng minh như Anh và Úc sẽ tiếp tục di chuyển qua Biển Đông nhằm bảo vệ tuyến hàng hải quốc tế tự do và rộng mở. “Trung Quốc cần biết rằng họ chưa đạt được sự đã rồi tại Biển Đông. Đây không phải là một tỉnh của Trung Quốc và sẽ không như vậy”, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ nhấn mạnh. Ông nói thêm sắp tới Mỹ có thể tiến hành nhiều hoạt động khác tại Biển Đông, bao gồm “hợp tác thăm dò, khai thác tài nguyên dù có hay không sự tham gia của Trung Quốc”.
Cùng ngày, tờ The Wall Street Journal dẫn lời một số quan chức Mỹ tiết lộ Nhà Trắng đang xem xét trừng phạt các công ty tư nhân tham gia các hành động gây quan ngại của Trung Quốc ở Biển Đông. Theo nguồn tin, Tổng thống Donald Trump từng cân nhắc kế hoạch này từ những ngày mới nhậm chức nhưng quyết định tạm gác lại nhằm mong muốn Trung Quốc đóng góp nhiều hơn trong vấn đề bán đảo Triều Tiên cũng như để tạo điều kiện tìm ra giải pháp cho bất đồng về thương mại. Tuy nhiên, khi vai trò của Trung Quốc trong tiến trình phi hạt nhân hóa Triều Tiên bị cho là đang suy giảm cộng thêm xung đột thương mại leo thang, Mỹ quyết định tăng sức ép toàn diện.
 Tàu chiến Trung Quốc (phải) áp sát tàu khu trục USS Decatur của Mỹ ở Biển Đông
|
Theo Cố vấn Bolton, đã đến lúc Washington hành động cứng rắn sau nhiều năm để cho Bắc Kinh “trục lợi từ trật tự quốc tế”. “Trung Quốc chưa từng thấy tổng thống Mỹ nào cứng rắn như vậy. Tôi nghĩ họ cần điều chỉnh hành vi trong toàn bộ các lĩnh vực thương mại, quốc tế, quân sự và chính trị”, Reuters dẫn lời ông khẳng định. Hồi tuần trước, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence có bài phát biểu tương tự, phê phán Trung Quốc về nhiều mặt, trong đó có vấn đề Biển Đông. Trong mấy ngày qua, chính quyền Mỹ cũng liên tục đưa ra nhiều bước đi trực diện trên nhiều mặt trận. Cụ thể, Bộ Tài chính hôm 10.10 công bố quy định mới siết chặt kiểm tra đầu tư nước ngoài tại Mỹ vì lý do an ninh quốc gia, động thái được coi là nhắm vào Trung Quốc. Cùng ngày, Bộ Tư pháp truy tố sĩ quan tình báo Từ Diễm Quân thuộc Bộ An ninh quốc gia Trung Quốc với cáo buộc âm mưu đánh cắp bí mật thương mại của công ty Mỹ, theo Đài NBC News. Đến ngày 11.10, Bộ Năng lượng thông báo gia tăng kiểm soát xuất khẩu công nghệ hạt nhân sang Trung Quốc; còn Bộ Thương mại được cho cũng có kế hoạch tương tự nhằm hạn chế để lọt những sản phẩm công nghệ nhạy cảm rơi vào tay đối phương.
Bảo Vinh
