Đã từng gây ầm ĩ trong thời gian dài và gây ra không ít xáo trộn tại TP mang tên chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây cũng trở thành chủ đề mà không ít chuyên gia, nhà chính trị và các chức sắc tôn giáo tập trung bàn luận, đánh giá và cả phán xét. Và trong một diễn biến gay gắt thì một bộ phận chức sắc cao cấp Giáo hội Công giáo đã có mặt tại Dòng mến Thánh giá thủ thiêm để dâng lời cầu nguyện….
Báo chí cũng vào cuộc khá tích cực trong vụ này và sau đó thay vì để Thanh tra TP Hồ Chí Minh vào cuộc thì Thanh tra Chính phủ đã đảm nhiệm nhiệm vụ này. Và sau 1 thời gian tiến hành thanh tra toàn diện đối với các nội dung khiếu nại của người dân, chủ thể liên quan, vào chiều nay (7/9), Thanh tra Chính phủ đã chính thức công bố kết luận kiểm tra một số nội dung chủ yếu liên quan đến việc khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP Hồ Chí Minh).
Nội dung được đề cập đầu tiên trong bản kết luận kiểm tra và cũng là nội dung chính là Các khuyết điểm, vi phạm của UBND TP Hồ Chí Minh.
Về vấn đề này, kết luận cho biết: “Trong quá trình thực hiện đầu tư, xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND Thành phố Hồ Chí Minh và các Sở, ngành liên quan đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi một số hộ dân sinh sống trên địa bàn, phát sinh khiếu nại gay gắt, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm.
Cụ thể, về ranh giới quy hoạch, theo Thanh tra Chính phủ, việc UBND TP phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 năm 1998, trong đó: điều chỉnh diện tích và ranh giới không đúng thẩm quyền (giảm 23,3 ha đất đã giao dự án cho 5 doanh nghiệp trước đó nhưng vẫn lập và trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch 1/5000).
Nhất là việc tăng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 không đúng quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; vị trí, giới hạn quy hoạch được phê duyệt không thống nhất về tên gọi so với bản đồ và thực địa.
Trách nhiệm trực tiếp thuộc Kiến trúc sư trưởng Thành phố, các Sở, ngành liên quan và UBND Thành phố.
Thanh tra Chính phủ nêu rõ, việc khiếu nại của người dân về ranh quy hoạch đối với 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là có cơ sở, cần sớm được xem xét và có giải pháp giải quyết phù hợp.
Không chỉ nói rõ các sai phạm liên quan, kết luận còn cá thể hoá trách nhiệm của từng cơ quan. Cụ thể: Đối với vấn đề thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ: “UBND TP quyết định thu hồi đất đối với phần diện tích 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An để thực hiện một số dự án trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi với diện tích 770 ha) là chưa đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt, cần sớm xem xét, có giải pháp giải quyết phù hợp.
Ngoài ra, theo kết luận thanh tra, việc UBND TP thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng có trường hợp đang khiếu nại chưa phù hợp quy định, chưa đúng thời điểm thu hồi đất, nhất là khi Luật Đất đai 2003 có hiệu lực.
Cùng với đó, UBND TP không có kế hoạch triển khai thực hiện xây dựng nhà tái định cư trước khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, việc thực hiện còn chậm, còn một số hạn chế, bất cập, dẫn đến phát sinh khiếu nại về chế độ, chính sách đền bù, hỗ trợ tái định cư, UBND TP cần rà soát để giải quyết dứt điểm”.
Ngoài trách nhiệm của Uỷ ban nhân dân TP thì “Trách nhiệm liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc Công ty Đo đạc Địa chính – Công trình, Sở Địa chính, UBND Quận 2 và UBND Thành phố.
Về Khu tái định cư 160 ha, UBND Thành phố đã vi phạm các quy định của pháp luật trong việc lập, trình, phê duyệt quy hoạch và thu hồi đất trong phạm vi Khu tái định cư 160 ha thuộc 5 phường đã được Thủ tướng phê duyệt.
Theo đó, UBND TP đã phê duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương tạm giao, thu hồi và giao đất cho 51 dự án với tổng diện tích 144,6 ha để đầu tư kinh doanh nhà ở, văn phòng, khu vui chơi, giải trí, công trình công cộng… sau khi Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch khu tái định cư.
Hậu quả là không đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, dẫn đến làm phá vỡ quy hoạch được phê duyệt, việc đầu tư xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm bị đình trệ do người dân khiếu nại kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân”.
Bản kết luận cũng công bố rõ những nội dung Thanh tra Chính phủ kiến nghị, đề xuất chính phủ chỉ đạo thực hiện. Cụ thể:
– “Đối với UBND Thành phố Hồ Chí Minh: Xác định rõ, cụ thể về trách nhiệm liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm như kết luận nêu.
Cùng với đó, kiểm điểm, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc phê duyệt quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất, đền bù, tái định cư; việc lưu trữ hồ sơ, tài liệu, bản đồ… để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, TP cần công khai, nhận trách nhiệm về những khuyết điểm, vi phạm, dẫn đến khiếu nại kéo dài trong thời gian vừa qua.
Căn cứ vào Kết luận kiểm tra của Thanh tra Chính phủ, UBND TP rà soát, hoàn thiện để tiếp tục thực hiện quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, trong đó có khoảng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 theo đúng quy định của pháp luật.
Rà soát từng trường hợp cụ thể người dân đang khiếu nại, đặc biệt là các hộ dân nằm trong khu vực khoảng 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phù hợp cho người dân, sớm chấm dứt khiếu nại.
Phối hợp với Thanh tra Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan (Tài chính, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường) để kiểm tra, rà soát, kiến nghị với Thủ tướng biện pháp xử lý phù hợp, đúng quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm trong việc quy hoạch, giao đất, thực hiện đầu tư tại các dự án thuộc các Khu tái định cư theo quy hoạch đã được Thủ tướng phê duyệt.
Đối với Bộ Xây dựng: Kiểm tra, rà soát, hướng dẫn UBND TP hoàn thiện các đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch đối với các dự án liên quan đến Khu đô thị mới Thủ Thiêm theo đúng quy định của pháp luật.
Xem xét, xử lý trách nhiệm đối với những tổ chức, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm trong việc thực hiện thẩm định, lưu trữ hồ sơ, bản vẽ và chức năng quản lý nhà nước về quy hoạch xây dựng như kết luận đã nêu.
Đối với Văn phòng Chính phủ: Xem xét để xử lý trách nhiệm đối với những tổ chức, cá nhân có liên quan đến các thiếu sót, khuyết điểm trong việc lưu trữ hồ sơ, bản vẽ quy hoạch.
Đối với Thanh tra Chính phủ: Chủ trì, phối hợp với UBND TP, các Bộ, ngành liên quan (Tài chính, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường) để kiểm tra, rà soát, kiến nghị với Thủ tướng biện pháp xử lý phù hợp, đúng quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm trong việc quy hoạch, giao đất, thực hiện đầu tư tại các dự án thuộc các Khu tái định cư theo quy hoạch được phê duyệt”.
Tin tưởng với sự minh bạch, cụ thể đã được nêu trong bản kết luận được công bố công khai, vụ việc tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP Hồ Chí Minh) sẽ sớm được giải quyết. Đó cũng là bài học cho nhiều địa phương trong việc thu hồi đất phục vụ các dự án, rằng để mọi việc không có vướng mắc thì nhất quyết phải tiến hành công khai, minh bạch và quan trọng nhất quyền lợi của người dân phải được đảm bảo.
Và cũng đã đến lúc, Thanh tra Chính phủ và thanh tra các ngành liên quan cần tích cực và chủ động trong việc thực thi nhiệm vụ thanh tra. Có vậy thì mới giải quyết được tình trạng những vụ việc tương tự kéo dài, gây bức xúc cho người dân.
Mõ Làng
