Chuyến thăm của hải quân Trung Quốc có thể là một hành động ngoại giao, nhưng nó lại biến thành một thảm họa trong quan hệ với người dân Úc.
Người dân Sydney ngày 3-6 có sự ngạc nhiên lớn khi 3 tàu chiến của Trung Quốc đến cảng Sydney mà họ không được thông báo trước.
Tàu khu trục nhỏ Xuchang lớp 054A, tàu tiếp liệu Luoma Hu lớp 907 và tàu vận tải đổ bộ Kunlun Shan lớp 171 của Trung Quốc thăm Úc trong 4 ngày, đậu tại căn cứ hải quân Gerden Island.
Tàu chiến Trung Quốc đến cảng Sydney. Ảnh: AAP
Ba tàu chiến Trung Quốc chở tổng cộng khoảng 730 thủy thủ, đến Úc khi đang trên đường trở về Trung Quốc sau một chiến dịch chống buôn lậu ma túy ở Vịnh Aden bên ngoài bờ biển Somalia.
Truyền thông và người dân Úc bất mãn
Chuyện tàu chiến Trung Quốc đến Úc không mới. Lần gần nhất tàu chiến Trung Quốc đến thăm Úc là vào năm 2017. Tuy nhiên với vụ việc lần này nhiều hãng tin cho rằng đây là một chuyến thăm “bất ngờ” khi 3 tàu chiến Trung Quốc đến Sydney trong lúc Thủ tướng Úc Scott Morrison đang ở nước ngoài.
Tàu chiến Trung Quốc đến cảng Sydney. Ảnh: EPA
Nhật báo Sydney Morning Herald cho rằng chính phủ Úc đã đánh giá hời hợt chuyến thăm của 3 tàu chiến Trung Quốc. Tờ Daily Mail gọi đó là một “chuyến thăm bí mật”. Tờ Seven News cho rằng đây là một “chuyến thăm bất ngờ”. Truyền thông và nhiều người dân Úccho rằng chuyến thăm của 3 tàu chiến Mỹ là một cách thể hiện sức mạnh đang gia tăng của Trung Quốc.
Tàu chiến Trung Quốc đến cảng Sydney. Ảnh: EPA
Ông Rory Medcalf – người đứng đầu trường An ninh Quốc gia tại đại học quốc gia Úc thể hiện sự không hài lòng của mình về chuyện này trên Twitter: “Điều này thực sự có vấn đề. Các chuyến thăm hàng hải của Trung Quốc đến Úc thường là chỉ một tàu khu trục nhỏ, không phải là một nhóm tàu đặc nhiệm với một tài đổ bộ tấn công và 700 thủy thủ. Sydney không phải là một điểm dừng thuận tiện trên đường họ trở về từ Vịnh Aden. Vậy câu chuyện ở đây là gì?”.
Thủy thủ trên tàu chiến Trung Quốc đến cảng Sydney. Ảnh: AAP
Ông Medcalf sau đó nhận định điều này “giống như một sự trình diễn nghiêm túc về sự hiện diện ở nam Thái Bình Dương”.
Một lý do nữa khiến truyền thông và người dân Úc không hài lòng và lo ngại là tuần trước một tàu cá Trung Quốc ở biển Đông đã chĩa tia laser vào một số trực thăng Úc bay tập trận gần đó buộc các trực thăng này phải hạ cánh xuống tàu hải quân HMAS Canberra của Úc, hãng Sputnik đưa tin.
Tàu vận tải đổ bộ Louma Hu lớp 903 của quân đội Trung Quốc di chuyển ở cảng Sydneyngày 3-6. Ảnh: SPUTNIK
Thủ tướng Úc trấn an
Tuy nhiên Thủ tướng Morrison đã trấn an công luận rằng chuyến thăm này đã được lên kế hoạch trước.
“Nó có thể gây ngạc nhiên cho người khác, nhưng chắc chắn đây không phải là sự ngạc nhiên với chính phủ…chúng tôi đã biết về chuyện này một thời gian” – ông Morrison nói trong cuộc họp báo tại thủ đô Honiara của đảo quốc Solomon, nơi ông đang công du.
Thủy thủ Trung Quốc trên một tàu chiến đậu tại căn cứ hải quân Garden Island ở Sydney (Úc) ngày 3-6. Ảnh: APP
Ông Morrison nói đây là chuyến thăm “đáp lại” sau khi tàu chiến Úc sang thăm Trung Quốc, đồng thời cho rằng mọi đồn đoán căn cứ vào thời điểm chuyến thăm có thể là sự phân tích quá mức. Úc từng đưa tàu chiến sang thăm Trung Quốc hồi tháng 4.
Cờ Úc và cờ Trung Quốc trên một tàu chiến Trung Quốc sau khi tàu này đến căn cứ Garden Island ở Sydney (Úc) ngày 3-6. Ảnh: APP
Một điều lưu ý là chuyến thăm đến đảo quốc Solomon của ông Morrison là nhằm lôi kéo đảo quốc này ra xa Trung Quốc bằng lời đề nghị trợ giúp 173 triệu USD, hãng AFP đưa tin. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Morrison kể từ khi đảng Tự do của ông thắng cuộc bầu cử liên bang tháng trước.
Phần mình, Bộ Quốc phòng Úc cũng thông báo không ngạc nhiên về chuyến thăm của 3 tàu chiến Trung Quốc, đồng thời khẳng định Úc cam kết duy trì quan hệ xây dựng dài hạn với Trung Quốc.
Một tàu chiến Trung Quốc tại căn cứ Garden Island ở Sydney (Úc) ngày 3-6. Ảnh: APP
Bên cạnh sự không hài lòng ở truyền thông và người dân Úc, có cả ý kiến chuyên gia cho rằng chuyến thăm này cũng không có lợi cho Trung Quốc. Nói với báo SCMP, chuyên gia John Fitzgerald – một học giả về Trung Quốc tại đại học Swimburne ở TP Melbourne (Úc) nhận định chuyến thăm của hải quân Trung Quốc có thể là một hành động ngoại giao, nhưng nó lại biến thành một thảm họa trong quan hệ với người dân Úc.
Đăng Khoa/Plo
